Xénero, violencia e representación.
Textos de creación na prensa feminina peninsular
(1848-1918)
REF.: PID2020-113138GB-100
Principais investigadores
Elena Losada Soler (ADHUC-Universitat de Barcelona) y María Xesús Lama López (ADHUC-Universitat de Barcelona).
Equipo
Alejandro Alonso Nogueira (Brooklyn College, CUNY), Francesco Ardolino (Universitat de Barcelona), Susana Bardavío Estevan (Universidad de Burgos), Santiago Díaz Lage (UNED), José Manuel González Herrán (Universidade de Santiago de Compostela), Cèlia Nadal Pasqual (Università per Stranieri di Siena), Antonio Pedrós-Gascón (Colorado State University), Robin Ragan (Knox College), Donatella Siviero (Università di Messina), Akiko Tsuchiya (Washington University in St. Louis) y Aurélie Vialette (Stony Brook University).
Persoal de formación predoctoral
Carolina Dutra Carrijo (Universitat de Barcelona), Catalina Mir Jaume (Universitat de Barcelona) y Antonio Terrón Barroso (Universitat de Barcelona).
O proxecto “Xénero, violencia e representación. Os textos de creación na prensa feminina peninsular (1848-1918) GenViPreF ”(PID2020-113138GB-100) proponse analizar as formas de violencia representadas e implícitas nun corpus de obras de creación publicadas nalgunhas cabeceiras seleccionadas e representativas da prensa feminina peninsular entre 1848 e 1918.
Pretendemos detectar representacións de violencia estrutural ou simbólica, intensamente naturalizada e interiorizada nese período. Os textos publicados nas revistas femininas permitirannos documentar en que medida e por que motivos as mulleres con frecuencia se erixen en transmisoras da moral imperante, difundindo o modelo do “anxo do fogar”, que con frecuencia entra en contradición coas súas propias actitudes e prácticas vitais. Pretendemos estudar estas contradicións e "imposturas" que se observan entre o discurso público e a realidade biográfica dalgunhas mulleres que xogaron un papel social moi diferente do que requiría o habitus. Estudaremos desde a perspectiva dos estudos feministas, de xénero e literatura feminina, os factores que favorecen a formulación de reclamacións e queixas que dan paso á representación dunha realidade silenciada, especialmente significativa na vida das mulleres, como a violencia de xénero. A evolución desde o discurso da modestia ata as actitudes reivindicativas, e a denuncia de certos mecanismos de submisión fai o seu camiño na produción cultural de mulleres e xera un debate no espazo público que ás veces xera reaccións violentas tanto na esfera pública como na privada, e dá lugar a textos argumentativos con diversas estratexias. O noso obxectivo é analizar ata que punto as mulleres que escriben coa conciencia de estarse dirixindo a un público feminino representan estas tensións nos seus textos e conseguen desvelar unha problemática social oculta, que pouco a pouco vai saíndo á luz tamén como tema na ficción.
O corpus obxeto de estudo inclúe unha selección de revistas publicadas entre 1848 e 1918 na Península Ibérica como, por exemplo, El Correo de la Moda, La Ilustración de la Mujer, A Voz Feminina ou Feminal.